Visie

Inleiding

Hoe krijg je flirty eyes met de nieuwe mascara en eyeliner van L’Oreal? Wat doet Jennifer Aniston precies tijdens haar poweryoga-sessie om haar lichaam strak en fit te houden? Hoe ziet de nieuwe lingerielijn van Marlies Dekkers eruit? Journalisten en redactieleden halen vaak alles uit de kast om in een artikel op een aantrekkelijke en duidelijke manier antwoord te geven op deze vragen. Tegenwoordig worden de lezers steeds vaker, na het lezen van een artikel, doorverwezen naar een website voor meer informatie. Nu hoeft dat niet meer dankzij de nieuwe technologie Augmented Reality (AR). Een minirevolutie die beyond reality is. Het betekent letterlijk Toegevoegde Realiteit (TR).

In de april editie van Cosmopolitan stond een groot artikel over de nieuwste mascara’s en eyeliners. Plaatjes van diverse soorten mascaraborsteltjes onder de tekst met foto’s van volle wimpers doen het goed bij de lezer. Zinnen als ‘Laat je wimpers verleidelijk wapperen en maak je blik zwoel met de nieuwste mascara van merk X’ beïnvloeden de lezer sterk. Maar stel je voor dat je na het lezen van de tekst en het bekijken van de plaatjes nóg meer informatie kan krijgen. Je kan ervoor kiezen een filmpje te zien waarin aangegeven wordt hoe je de mascara het beste kan aanbrengen om pretoogjes te krijgen. Heb je je mobiele telefoon bij je? Zit je iPhone in je zak? Zit je in de trein met je laptop op schoot? Dan kan je de camera van je telefoon of de webcam vóór het blad houden, op de pagina waar het mascarastuk op staat, en voilà: het filmpje start vanzelf in je beeldscherm zonder internetaansluiting of het bezoeken van een website. Of je houdt een artikel over Ilse DeLange onder je webcam of je telefooncamera. De foto verandert in een video van the making of het nieuwe album 'Incredible'. Het lijkt misschien ingewikkelder dan het werkelijk is, maar wie vertrouwd is met de virtuele wereld van Nintendo en Wii kan zich beter een voorstelling maken van deze technologie.

Deze nieuwe technologie combineert de echte wereld met de virtuele. Het idee is dat je in de toekomst door een bril naar de wereld kijkt, en dat de computer iets toevoegt aan die werkelijkheid. Dit is typisch een voorbeeld van ‘eerst zien, dan geloven’.
Het is bekend dat de mens een visueel ingesteld wezen is en dus beter geïnformeerd en beïnvloed kan worden met bewegende beelden dan platte tekst. Touching Media, de leverancier van interactieve producten, introduceerde de techniek in 2008 op Picnic, een jaarlijks crossmediaal evenement in Amsterdam. Totaal TV (tv-gids van Veronica Uitgeverij) meldde zich vorig jaar als eerste klant bij Touching Media. Totaal TV is de eerste televisiegids ter wereld die gebruik heeft gemaakt van AR en heeft hiermee drukwerk interactief gemaakt met 3D-objecten en/of video’s.

Tijdens de redactie tijdschrift op school heb ik kennis kunnen maken met AR. Ik geloof er sterk in dat deze extra beeldlaag, die je over de werkelijkheid legt met behulp van AR, de positie van het medium tijdschrift enorm kan beïnvloeden en versterken. Iemand vroeg mij ‘is de gewone wereld niet al ingewikkeld genoeg?’ toen ik enthousiast vertelde over AR. Ik vind van niet. AR maakt de wereld niet ingewikkelder, maar juist inzichtelijker. De media spelen vaak in op nieuwe technologie, nieuwe trends en hypes. Dus waarom ook niet AR? Daarom luidt mijn stelling voor deze visie:

Tijdschriftenmakers moeten één van de pioniers op het gebied van Augmented Reality worden om de positie van het medium tijdschrift te versterken.

Hoewel AR in de bladenwereld momenteel in een experimentele fase verkeert, zal het toepassen van deze technologie, naar mijn mening, de positie van tijdschriften zodanig versterken dat de kans op verdwijning verkleint of uitgesteld wordt. Om mijn stelling goed uiteen te kunnen zetten, moet duidelijk zijn wat AR precies is. Als eerst zal ik uitleggen waarom het juist nu verstandig is voor bladenmakers om gebruik te maken van AR. Vervolgens zal ik kort toelichten wat deze technologie kan doen. In het toegevoegde kader kun je meer te weten komen over AR en zijn diverse varianten. Met behulp van de argumenten van deskundigen en diverse bronnen zal ik de voordelen en de knelpunten van AR beschrijven. Daarop volgt kort een conclusie met mijn aanbevelingen voor vooral de tijdschriftenmakers.

Van papier naar digitaal

Wij zijn ons tegenwoordig steeds minder bewust van het feit dat wij meer tijd spenderen op het net dan vroeger. Uit de peilingen van de Jupiter Research die werden gehouden onder ruim vijfduizend mensen in Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Italië en Spanje, blijkt dat Europeanen meer tijd op het internet doorbrengen dan het lezen van een krant of een blad. Het resultaat komt overeen met het toenemend aantal internetgebruikers: dagelijks wordt er drie uur besteed aan het lezen van gedrukte pers en vier uur per dag wordt er tijd gewijd aan het internet. Deze vaststelling illustreert het formidabele succes van het web.

Dit succes hebben ook de bladenmakers meegekregen. Met de digitale revolutie in volle gang is het maken van een goede website erg belangrijk voor tijdschriften om succesvol te blijven. Daarom hebben bijna alle tijdschriften tegenwoordig naast de papieren versie ook een internetsite. De functie van die site verschilt per blad. Corinne van Duin, hoofdredacteur van Viva: ‘De functie van Viva.nl is heel anders dan de functie van het blad: op de site komen de lezeressen samen, want het communitygevoel bij Viva is sterk.’ Van Duin vraagt zich wel af of de scheiding tussen on- en offline in de toekomst nog steeds zo sterk zal zijn .

Wel of geen succesvolle website, het medium tijdschrift kampt net als de dagbladen met de angst en de dreiging te worden gefuseerd met andere bladen die het beter doen of ze gaan failliet. Vooral nu, tijdens de economische recessie, vinden er overal fusies plaats en verdwijnen er banen. Daarnaast wordt het papier overgenomen door digitalisering en om dit te voorkomen proberen magazines de lezers op diverse manieren te blijven informeren en te entertainen. Ze organiseren speciale dagen, geven goodies weg, maken line- en brandextensions en meer.

Einde van het tijdschriftentijdperk

Ondanks dat de bladenmakers alles uit de kast halen om hun lezers te behouden en het goed te doen met de losse verkoop door middel van specials en dergelijke, blijven zij worstelen met een dalende oplage. Zij moeten vaker voor advertenties kiezen om geld binnen te halen in plaats van journalistieke producties publiceren. Trendwatcher Reinier Evers voorspelt dat tijdschriften, net als kranten, gaan verdwijnen . ‘Er is geen enkele reden dat papier zal blijven bestaan. Over een jaar of dertig verdwijnen alle tijdschriften voorgoed bij het oud papier. De kwaliteit van digitale media is nu superieur. En papier is bijvoorbeeld duurder om te maken en duurder om te bezorgen. Daarbij is het beperkt in ruimte en in timing en lastig te archiveren’, aldus de zelfverzekerde Evers. Matthieu Slee, hoofdredacteur van Story, is het niet eens met Evers: ‘Er gaan ongetwijfeld kranten en tijdschriften verdwijnen, maar er zal altijd behoefte zijn aan print.’ Een begrijpelijke reactie, volgens Evers. ‘De hoofdredacteuren van nu zijn van een generatie die is opgegroeid met tijdschriften en kranten. Papier verdwijnt zodra de huidige papiergeneratie is uitgestorven en dat is waarschijnlijk over een jaar of dertig. Maar over een jaar of tien, vijftien hebben de digitale media wel al de mainstream overgenomen’, zegt Evers.
Nieuwe prikkels

We leven in een sterk gedigitaliseerde samenleving waarin een groot gedeelte van onze informatie digitaal wordt opgeslagen en uitgewisseld. We zijn in rap tempo van archiefkasten naar databestanden gegaan en van brieven naar e-mails. Het is dan ook niet vreemd dat trendwatchers al snel de revolutie uitriepen. Op Schiphol krijg je niet eens meer een vliegticket en dat vinden we al heel normaal. Alles wordt digitaal, die science fiction uit bijvoorbeeld de filmtriologie ‘The Terminator’ lijkt nabij. Er verandert opvallend veel in de manier waarop wij nieuws en informatie tot ons nemen. De aandacht van de mediaconsument raakt steeds meer versnipperd. De consument maakt zijn eigen content, wil conversatie, oordeelt zelf en zoekt transparantie. De consument doet dat actief via kanalen als RSS, blogs, Instant Messaging, reviews, Flickr, YouTube, Uitzendinggemist, podcasts, social communities, Hyves, Twitter, etc. We zijn constant op zoek naar iets nieuws, naar nieuwe prikkels. Tot een paar jaar geleden was het ongeloofwaardig dat we draadloos konden internetten in de trein of in een bar. Nu is zelfs televisie kijken op onze mobiele telefoon mogelijk geworden. De technologie ontwikkelt zo snel dat er nauwelijks tijd is om er bij stil te staan. We raken snel gewend aan de nieuwe technologieën. Ik vraag me af wat de volgende generatie normaal gaat vinden en van welke gadgets zij zal profiteren. Maar aangezien wij, de consumenten, continu op zoek zijn naar nieuwe prikkels is het nu hét ideale moment om de lezer te prikkelen met de nieuwe technologie Augmented Reality in de bladenwereld.

Zweven tussen de virtuele en échte wereld

Webster defineert het werkwoord ‘To augment’ als: ‘to make greater, more numerous, larger, or more intense’. Je voegt dus iets toe aan de realiteit, in de meeste gevallen is dit informatie, data of afbeeldingen die worden geprojecteerd. Deze worden getoond op een mobiele telefoon of ze worden zichtbaar gemaakt met een speciale bril. AR wordt steeds populairder. In de media krijgt het steeds meer aandacht en vooral op forums en blogs is iedereen er enthousiast over. En op Twitter wordt het elk uur zeker vijf maal genoemd .

Het tweewekelijkse magazine Totaal TV kwam in november 2008 met een 3D AR Special. Het blad voegde daarmee 3D-afbeeldingen en video’s toe aan de gids. Veronica Uitgeverij zegt hiermee een wereldprimeur in het gebruik van markerless AR technologie te hebben. De lezer kan, met behulp van een webcam en gratis te downloaden software, bij een artikel een video bekijken met achtergrondinformatie. Andere voorbeelden van toegevoegde elementen zijn 3D animaties, programma- en filmtrailers en videoclips. Via onder andere Totaaltv.nl is de benodigde software te downloaden. Naast Veronica Uitgeverij werkten onder meer Touching Media, Virtual Events, Disney, Universal Music, Comedy Central, National Geographic Channel en Microsoft mee aan dit project. MIT (Massachusetts Institute of Technology) en Colombia University zijn al jaren actief bezig met onderzoek op vooral het gebied van AR als assistentie in de zorg-, marketing- en de gamesector. Maar AR heeft nu de media bereikt en maakt drukwerk interactief.

Er bestaan verschillende soorten AR: marker based AR, markerless AR en Augmented Vision. Jeroen Mol is mede-oprichter en creatieve drijfveer van Touching Media:‘Wij werken met marker-less AR en daarmee is de verbazing heel groot. Als je markers gebruikt, begrijpt het publiek direct hoe de techniek werkt. Zonder markers is de magie groter.’ Maar marker based AR is waar nu de hype over gaat. AR gebaseerd op ‘markers’ bestaat uit zwart wit illustraties, ‘codes’, die de computer herkent. ‘Directe feedback op bijvoorbeeld het Totaal TV project hebben we niet gehad. Wel zie ik de reacties van de mensen als ik een demo geef. De reacties zijn heel positief’, zegt Mol als één van de Nederlandse pioniers in AR.

Binnen handbereik

Met AR kun je een advertentie of een artikel tot leven wekken. Deze verandert op het beeldscherm in 3D of in een video. Adverteerders kunnen zo interactieve marketing uitvoeren en bladenmakers kunnen lezers aanvullende informatie bieden. AR staat volgens Jeroen Mol aan de vooravond van de hype, omdat het nu de massa begint te bereiken. Nog maar 2% van alle consumenten weet wat augmented reality is of heeft het gezien. ‘We verzinnen de mooiste dingen, bijvoorbeeld een animatie die je met je telefoon kunt aansturen. Aangezien bijna elke mobiele telefoon tegenwoordig een camera bevat, is de technologie binnen ieders handbereik gekomen.’ Ik had eerder een paar voorbeelden gegeven, maar om je geheugen op te frissen kun je denken aan:
• Een nieuwe kledinglijn van Marc Jacobs. Voor een voorproefje of backstage fragmenten van de runway kan je een webcam erbij pakken en je ziet het in een filmpje.
• Een nieuw model van de auto Audi. Pak je camera erbij en hoor hoe de motor klinkt en bekijk de auto van alle hoeken.
• De nieuwste film van Julia Roberts. Pak je camera en bekijk fragmenten van de ‘making of’ met je iPhone terwijl je op het strand ligt of in een café zit met je vrienden.

Waarom wel

Lezers worden geprikkeld om interactief met een advertentie om te gaan. AR is interessant voor vrijwel alle branches. Denk aan video’s van reisimpressies, 3D-modellen van producten, uitleg omtrent cursussen, bedrijfpresentaties, gebruikstips, interactieve games, etc. De redactie van Totaal TV werkt samen met content partners om de beleving van de lezer te verrijken . De lezer krijgt toegang tot exclusieve filmtrailers, programma-aankondigingen en interviews. Het is voor filmmaatschappijen, tv-zenders en tv-programmamakers de ideale manier om lezers en kijkers te enthousiasmeren.

Consumenten krijgen in toenemende mate te maken met een laag informatie over de realiteit heen. Zeker nu de functionaliteit en connectiviteit van de mobiele telefoon uitgebreider wordt. Aanbieders kunnen met behulp van AR waarde toevoegen aan hun bestaande diensten, of er compleet nieuwe diensten omheen bouwen. Er zijn diverse toepassingsgebieden, bijvoorbeeld: reclame, navigatie, toerisme, entertainment, onderwijs en meer.

Waarom niet

3D is duur. Jeroen Mol: ‘In eerste instantie richtten we ons met AR op evenementen, want daar zit budget. 3D-ontwikkeling is prijzig, je bent soms twee weken bezig. De software licentie is duur, dus het is moeilijk om AR op de markt te brengen. Ook Mark de Jong is het eens met Mol. De Jong is ondernemer en onder andere verantwoordelijk voor het distributienetwerk van Cybermindnl.com en initiatiefnemer van Mobivar (Mobile Virtual and Augmented Reality). ‘Het modelleren van 3D objecten is kostbaar.’ Maar goed kwaliteit is kostbaar. Met deze gedachte heb ik een dagje rond te gelopen op de reactie Televizier, Avrobode en TV Film in Hilversum. Ik ontdekte dat de meeste dames met diverse functies enthousiast waren over AR, maar vonden het te ingewikkeld. Irma Tomas van Televizier: ‘Ik ben te lui om de instructies te lezen en een software programma te installeren voordat ik wat kan zien. Maar als iemand dat voor mij wilt doen, vind ik het wel stoer om het te gebruiken.’ De mannen daarentegen vonden het niet ingewikkeld en gingen gelijk oriënteren op het net. ‘Hoe zit het met AR in de gamesector? Heb ik een speciale bril nodig of is een webcam voldoende?’, vroeg redactiechef Jeroen de Goeij.

Voor veel vrouwen kan het in de eerste instantie te ingewikkeld zijn, maar het lijkt moeilijker dan het werkelijk is. Als consument hoef je niet veel te doen. Mol merkt wel dat ‘consumenten met 3D-objecten 18x langer bezig zijn dan met een advertentie in print.’ Daarnaast zegt hij: ‘Adverteerders roepen allemaal: we willen iets nieuws. NGIZ (Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken, red.) was een fantastische klant. Voor hen maakten we een donorregistratieformulier dat na downloaden een 3D-object laat zien. Ik geloof dat de advertentiemarkt er klaar voor is. Het platform waarop iedereen kan inhaken staat klaar.’ Dat de adverteerders snel te vinden zijn in bijna alle sectoren is wel duidelijk. We kunnen er niet meer omheen. Je merkt nu al dat advertenties de ruimte voor journalistieke producties over hebben genomen zowel op papier als op de website. Met het toepassen van AR, is het mogelijk dat er meer aandacht en ruimte komt voor illustraties en vormgeving dan platte tekst. De kans bestaat ook dat het stuk alleen gelezen wordt of nauwelijks gelezen wordt omdat een nieuwe technologie interessanter is . Het is dus het zonde van het werk van de journalist/ redacteur en de ruimte in het blad.

Conclusie

Het is goed om als medium exclusiviteit te bieden aan je lezers, kijkers en/of luisteraars. Je moet als blad jezelf onderscheiden van de andere bladen. Ik ben sterk van mening dat exclusiviteit bieden een must is voor tijdschriften. Nu is de hype rondom AR groot. De hoge verwachtingen zullen het op de korte termijn misschien niet waarmaken, maar AR is halverwege de ‘technology trigger’ fase van de hype cycle van de nieuwe media. Het is slim om nu, tijdens de economische recessie, een minirevolutie te maken in de bladenwereld, want de consumenten willen juist nu vernieuwing en ontwikkeling. Het is duidelijk dat AR kostbaar is, maar naast het feit dat je de nieuwsgierigheid van consumenten wekt, versterk je als tijdschrift je positie tussen de concurrenten en krijg je tijdelijk veel media aandacht. Grote en succesvolle uitgevers als Sanoma en Veronica Publishing zouden het financieel best kunnen veroorloven om AR toe te passen. Bedrijven als Mobivar willen ondernemingen en personen die wel de ideeën in huis hebben, maar niet de kennis en kunde, helpen deze tot uitvoering te brengen. De Jong: ‘Wij richten ons op de toepassing van AR en hoe dit uiteindelijk gebruikt/getoond kan worden met beamer, mobieltje, monitor of bril.’ Mol zei eerder dat hij gelooft dat de advertentiemarkt klaar is voor AR. Ik ben er van overtuigd dat nu ook de bladenmarkt er ook klaar voor is. Maar de vraag blijft: hoe lang hebben de Nederlandse media nodig voor een algemene adoptie van deze technologie? Het is nu even afwachten, maar zodra één schaap over de dam is volgen er meer.

Kader:

Je hebt verschillende soorten AR: marker based AR, markerless AR en Augmented Vision.

Level 1 - marker based AR

Dit is waar nu de hype over gaat. Augmented Reality gebaseerd op ‘markers’. Dat zijn de zwart wit illustraties, ‘codes’, die de computer herkent.
Het is de eerste stap van grafische AR omdat het gebruik maakt van directe verwerking van de ‘werkelijkheid’ door de herkenning van markers die vervolgens grafisch verrijkt wordt weergegeven op een scherm. De eerste vorm is 2D-marker AR die op computers en webcams is gebaseerd. De meeste applicaties hiervan gebruiken een internet verbinding voor interactiviteit en meer informatie. De marker is de vierkante zwart beeld illustratie die je uitprint en voor je webcam houdt om de 3D animatie te zien.
Dit is waar de meeste mensen nu mee bezig zijn. Er zijn gratis toolkits voorhanden om applicaties mee te maken. Vervolgens is er ook 2D-marker AR met een mobiele telefoon. Dit is erg complex en vereist een krachtige mobiele telefoon. Het is daarnaast ook niet mogelijk op een iPhone te gebruiken, omdat het hierop niet is toegestaan om videofragmenten live te verwerken. Je kan ook geen film ermee opnemen. Overigens is het wel mogelijk met een gekraakte iPhone.

Verrassend genoeg past 2D-marker AR het meeste toe op een Windows Mobile OS. Driedimensionale objectherkenning is de meest vooruitstrevende en indrukwekkende vorm van marker AR. Een fysiek object wordt herkent en ‘verrijkt’. Voorlopig zal marker based AR hot blijven ondanks dat het op mobiel wat achterloopt in vergelijking met wat er op een PC gebeurt door de kracht van de processor.

Level 2 - markerless AR

Augmented Reality zonder markers is krachtig. Haal je mobiele telefoon uit je zak en ervaar het. Zo eenvoudig is het. Alleen G1 (de T-Mobile, Google Android telefoon) gebruikers kunnen dit ervaren. Onder andere met Wikitude van Mobilizy en later met de ING-wegwijzer van SPRX. Het is gebaseerd op GPS gegevens en het kompas. Door de GPS weet de telefoon waar het is, en door het kompas weet het in welke richting het gericht is, zodat op het beeldscherm de werkelijkheid verrijkt kan worden op basis van de camera input. Markerless AR is halverwege de ‘technology trigger’ fase van de hype cycle nu er meer telefoons gaan uitkomen met de combinatie GPS en kompas. De Nokia N97 komt deze zomer uit en zal de eerste niet Android AR applicaties mogelijk maken. Het is onbekend of de nieuwe iPhone naast een GPS ook een kompas zal hebben. Dit zal een ERG grote betekenis hebben voor AR.

Level 3 - Augmented Vision

Dit bestaat nog niet. Wanneer AR echt audiovisueel wordt, dan is het alsof je ondergedompeld bent. De hele ervaring wordt relevant, context gebaseerd en persoonlijk. Dit is radicaal en verandert alles. Dit zal de nieuwe evolutie van media worden. Print, Radio, Televisie, Internet, Augmented Reality maken plaats voor Augmented Vision. Dit derde niveau zal ook mobiel zijn. Het zal meer dan drie jaar duren voordat er maar iets is wat hierbij in de buurt komt. Tot die tijd is er niet meer dan wetenschappelijk nieuws zoals dat van de Universiteit van Washington die werken aan contactlenzen met een beeldscherm erin.

Nieuwste ontwikkeling in AR:

Een andere toepassing is recentelijk gelanceerd voor de iPhone: de Sekai Camera van Tonchidot (Japan). Met de ‘Sekai Camera’ kun je je camera op een interessante plaats of object richten en krijg je direct feedback op je scherm in de vorm van reviews, berichten, aanbiedingen of tags die een grafische laag vormen over de fysieke wereld (een ‘graphical overlay’). Tonchidot noemt de camera een ‘social tagging device’ voor de iPhone. Het combineert een aantal functies van de iPhone: de camera, GPS en de internetverbinding. Allereerst bepaalt de ingebouwde GPS van de iPhone waar je je bevindt. Vervolgens kun je informatie ontvangen over plaatsen en objecten om je heen, geprojecteerd (overlaid) in een real-time video. Tevens kun je zelf informatie toevoegen. Je richt je camera op het object naar keuze en je kunt een tag toevoegen, met daarin tekst, beeld of geluid.